পশ্চিমীয়া দেশসমূহে ৰাছিয়াৰ পাৰমাণৱিক শক্তিৰ পিছত কিয় যোৱা নাই৷
ৰাছিয়াৰ শক্তি ৰপ্তানিৰ অধিকাংশই পশ্চিমীয়া নিষেধাজ্ঞাৰ দ্বাৰা ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছে, যিহেতু দেশখনে ইউক্ৰেইনত পূৰ্ণাংগ আক্ৰমণ আৰম্ভ কৰিছে, ইয়াৰ এটা উল্লেখযোগ্য ব্যতিক্ৰম — পাৰমাণৱিক শক্তি।
ইউৰেনিয়াম ৰপ্তানি আৰু সমৃদ্ধ কৰাৰ লগতে বিশ্বজুৰি পাৰমাণৱিক শক্তি কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰা ৰাছিয়াৰ চৰকাৰী পাৰমাণৱিক শক্তি একচেটিয়া কোম্পানী ৰোজাটমে ইউক্ৰেইনৰ জাপ’ৰিজ্জিয়া অঞ্চলৰ ইউৰোপৰ সৰ্ববৃহৎ পাৰমাণৱিক কেন্দ্ৰটো এবছৰৰ পূৰ্বে ৰাছিয়া বাহিনীয়ে জব্দ কৰাৰ পিছৰে পৰা নিয়ন্ত্ৰণত আছে।
কিয়েভে ৰাছিয়াৰ বাহিনীয়ে অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে যে তেওঁলোকে এই কমপ্লেক্সটোক সামৰিক ঘাটিলৈ ৰূপান্তৰিত কৰি আক্ৰমণ চলাবলৈ আৱৰণ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছে, এই কথা জানিও যে ইউক্ৰেইনে উদ্যোগটোৰ এটা ৰিয়েক্টৰত আঘাত কৰাৰ আশংকা নকৰাকৈ গুলী উভতাই দিব নোৱাৰে। যোৱা বছৰৰ শেষৰ ফালেকে ধৰি এই স্থানত হোৱা বিস্ফোৰণৰ বাবে ইউক্ৰেইনেও ৰাছিয়াক দোষাৰোপ কৰিছে।
ইউক্ৰেইনৰ পাৰমাণৱিক শক্তি কোম্পানী এনাৰ্জ’এটমৰ অন্তৱৰ্তীকালীন সভাপতি পেট্ৰ’ কোটিনে উদ্যোগটোৰ সামৰিককৰণৰ বাবে চিন্তিত যদিও স্থানত যোগ্য কৰ্মচাৰীৰ সংখ্যাও যথেষ্ট হ্ৰাস পোৱাৰ বাবেও চিন্তিত। প্লাণ্টটোৰ বাবে ৰাছিয়াৰ প্ৰেছ চাৰ্ভিচে চিএনএনক জনাইছে যে নতুন কৰ্মচাৰী নিযুক্তি দিয়া হৈছে, “যিটোৱে [ইয়াৰ] নিৰাপদ কাৰ্য্যকলাপ নিশ্চিত কৰে।”
যদি কিবা হয়, তেন্তে এনাৰ্জ’এটমে “জপিয়াই সোমাই পৰিব নোৱাৰে আৰু প্ৰকৃততে কোনো পৰিণতি লাঘৱ কৰিব নোৱাৰে বা কোনো জৰুৰীকালীন অৱস্থা লাঘৱ কৰিব নোৱাৰে” কাৰণ ৰাছিয়াই ভূখণ্ডটো নিয়ন্ত্ৰণ কৰে, কোটিনে কয়।
কোটিনে জাপৰিজ্জিয়া প্লাণ্টত ভুল বা সুৰক্ষা প্ৰট’কল ভংগৰ আশংকা বৃদ্ধি পোৱা বুলি বৰ্ণনা কৰা সত্ত্বেও, আৰু কিয়েভে ৰোজাটমৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰাৰ বাবে বাৰে বাৰে আহ্বান জনোৱাৰ পিছতো ৰাছিয়াৰ কোম্পানীটো বহুলাংশে ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱা নাই যদিও যুক্তৰাজ্যই ইয়াৰ শীৰ্ষ ব্যৱস্থাপনা আৰু কেইবাটাও সহযোগী কোম্পানীক শেষত অনুমোদন জনাইছিল আৰু ফিনলেণ্ডে যোৱা মে’ মাহত বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰৰ চুক্তি বন্ধ কৰি দিছিল।
বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে বিশ্ব পাৰমাণৱিক শক্তিত ৰোজাটমে লোৱা গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা, আৰু ইয়াক সহজে সলনি কৰিব নোৱাৰাৰ দ্বাৰা সুৰক্ষিত হৈ আছে।
নিউক্লিয়াৰ কনছালটিং গ্ৰুপৰ অধ্যক্ষ তথা ব্ৰিটেইন চৰকাৰ আৰু পাৰমাণৱিক উদ্যোগৰ দীৰ্ঘদিনীয়া উপদেষ্টা পল ডৰ্ফমেনে কয় যে সমস্যাটো হৈছে এটা “ৰাছিয়ান পুতলাৰ মূল্যৰ আন্তঃসংলগ্ন নিৰ্ভৰশীলতা”।
আৰম্ভণিতে ক’ব পাৰি যে ৰোজাটম হৈছে পাৰমাণৱিক ইন্ধনৰ মূল ৰপ্তানিকাৰক। ২০২১ চনত আমেৰিকাই নিজৰ পাৰমাণৱিক ৰিয়েক্টৰক শক্তি প্ৰদান কৰা ১৪% ইউৰেনিয়ামৰ বাবে ৰাছিয়াৰ পাৰমাণৱিক একচেটিয়া অধিকাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিছিল। ইউৰোপীয় ইউটিলিটিসমূহে তেওঁলোকৰ পাৰমাণৱিক ইন্ধনৰ প্ৰায় পঞ্চমাংশ ৰোজাটমৰ পৰা ক্ৰয় কৰিছিল। ডৰ্ফমেনৰ মতে, ৰাছিয়াৰ পাৰমাণৱিক উদ্যোগৰ পৰা নিজকে গাখীৰ এৰি দিয়াৰ পিছত ইউৰোপীয় সংঘই বিশেষ অগ্ৰগতি লাভ কৰা নাই।
ৰোজাটমে সমৃদ্ধি সেৱাও প্ৰদান কৰে, ২০২১ চনত আমেৰিকাই যিখিনি প্ৰয়োজন হৈছিল তাৰ ২৮%।
ই বিশ্বজুৰি অসংখ্য পাৰমাণৱিক উদ্যোগ নিৰ্মাণ কৰিছে আৰু কিছুমান ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ নিৰ্মাণৰ বাবে ধন আগবঢ়াইছে। ২০২১ চনৰ শেষৰ ফালে বিশ্বৰ প্ৰায় পাঁচটা পাৰমাণৱিক শক্তি কেন্দ্ৰৰ ভিতৰত এটা ৰাছিয়াত বা ৰাছিয়াই নিৰ্মিত আছিল আৰু কলম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ চেণ্টাৰ অন গ্ল’বেল এনাৰ্জি পলিচিৰ মতে ৰোজাটমে ৰাছিয়াৰ বাহিৰত আৰু ১৫টা পাৰমাণৱিক শক্তি কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণ কৰি আছে।
নৰৱেজিয়ান ইনষ্টিটিউট অৱ ইণ্টাৰনেশ্যনেল এফেয়াৰ্ছৰ গৱেষক অধ্যাপক কাকপাৰ শ্বুলেকিয়ে কয় যে পাৰমাণৱিক শক্তি কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণৰ খৰচ ইমানেই বেছি যে ইয়াৰ বাবে কেৱল চৰকাৰেহে ধন আগবঢ়াব পাৰে, আৰু কিছুমান ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকৰ সামৰ্থ্যও নাই। সেই ক্ষেত্ৰত ৰোজাটমে প্ৰায়ে তাৰ মাজত সোমাই পৰিছে, ৰাছিয়া চৰকাৰে নিশ্চিত কৰা ক্ৰেডিট লাইন আৰু কিছুমান ক্ষেত্ৰত দীৰ্ঘম্যাদী চুক্তি প্ৰদান কৰি উদ্যোগটোৰ বাবে ইন্ধন যোগান ধৰিবলৈ বা আনকি চলাবলৈও।
ৰাছিয়াৰ পাৰমাণৱিক উদ্যোগৰ ওপৰত শেহতীয়াকৈ প্ৰকাশিত গৱেষণা পত্ৰৰ সহ-লেখক শ্বুলেচ্কিয়ে কয় যে এই ধৰণৰ চুক্তিসমূহৰ ভিতৰত আটাইতকৈ চৰম হৈছে বিল্ড-অ’ন-অপাৰেট মডেল। ইয়াক প্ৰথমে ৰোজাটমে তুৰস্কৰ আক্কুয়ু শক্তি কেন্দ্ৰৰ সৈতে ব্যৱহাৰ কৰিছিল, যিটো নিগমে নিৰ্মাণ কৰি আছে, সম্পূৰ্ণৰূপে বিত্তীয় সাহায্য প্ৰদান কৰি আছে আৰু সমগ্ৰ জীৱনকালৰ বাবে চলাবলৈ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ হৈছে।
এনে নিৰ্ভৰশীলতাই আন বিবেচনাক ট্ৰাম্প কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, হাংগেৰী ইউৰোপীয় সংঘৰ ৰোজাটমৰ ওপৰত নিষেধাজ্ঞাৰ আটাইতকৈ কণ্ঠস্বৰ বিৰোধী হৈ আহিছে। ইয়াৰ উপৰিও ই ইউৰোপীয় ইউনিয়নৰ মাত্ৰ কেইবাখনো দেশৰ ভিতৰত অন্যতম যিয়ে নিজৰ ৪০%তকৈ অধিক বিদ্যুতৰ বাবে পাৰমাণৱিক শক্তিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল আৰু ইয়াৰ ৰোজাটমৰ সৈতে পাৰমাণৱিক শক্তি কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণৰ বাবে দীৰ্ঘম্যাদী বিত্তীয় চুক্তি আছে।
বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে বিশ্বৰ পাৰমাণৱিক উদ্যোগত ৰোজাটমৰ ঠাইত নতুন যোগানকাৰী বিচাৰি উলিয়াবলৈ বছৰ বছৰ লাগিব।
সেইবাবেই হয়তো ভৱিষ্যতৰ গ্ৰাহকক বাধা দিয়াৰ পৰা বহু দূৰত, ৰোজাটমে জাপ’ৰিজ্জিয়া প্লাণ্টটো দখল কৰাটো কোম্পানীটোৰ বিদেশী ৰাজহ বৃদ্ধিৰ সৈতে মিলি গৈছে। ইয়াৰ সঞ্চালক প্ৰধান আলেকচি লিখাচেভে ডিচেম্বৰ মাহত ৰাছিয়াৰ কাকত ইজভেষ্টিয়াক জনাইছিল যে ২০২১ চনৰ তুলনাত ২০২২ চনত বহিঃৰাজ্যৰ ৰাজহ প্ৰায় ১৫% বৃদ্ধিৰ পথত আছে।
নিজৰ ফালৰ পৰা এনাৰ্জোএটমৰ কোটিনে বিশ্বাস কৰে যে ৰোজাটমে উদ্যোগটোৰ সঁজুলিসমূহ ইমানেই বেয়াকৈ ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰি আছে যে ৰাছিয়াৰ দখলে অপ্ৰত্যাৱৰ্তনীয় ক্ষতি কৰিব পাৰে।
যদি আৰু এবছৰলৈকে চলি থাকে, তেন্তে “তেন্তে মই নিশ্চিত যে আমি এই উদ্যোগটো পুনৰ আৰম্ভ কৰিব নোৱাৰিম,” তেওঁ কয়।
ইউক্ৰেইনৰ শক্তি মন্ত্ৰী হাৰ্মান হালুচেংকোৱে সপ্তাহৰ শেষৰ ফালে কয় যে উদ্যোগটোৰ নিয়ন্ত্ৰণ ইউক্ৰেইনক ঘূৰাই দিয়াৰ কূটনৈতিক প্ৰচেষ্টা স্থবিৰ হৈ পৰিছে।
ৰাছিয়াই বাৰে বাৰে ইউক্ৰেইনক নিজেই জাপ’ৰিজ্জিয়া উদ্যোগটোত গোলাবৰ্ষণ কৰাৰ অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে আৰু চিএনএনলৈ প্ৰেৰণ কৰা ইমেইলত উদ্যোগটোৰ বাবে ৰোজাটমৰ প্ৰেছ সেৱাই এই স্থানত গধুৰ সামৰিক সঁজুলি থকাৰ কথা অস্বীকাৰ কৰিছে।
ৰাছিয়াই বন্ধ কৰিলে গেছ পাইপলাইন